15 mei 2013 Ergens in de lucht tussen Dallas en Los Angeles

 Mississippi ligt inmiddels achter mij. Zo druk als New York is, zo rustig was het in Jackson Mississippi. In Jackson vonden we een oase van rust, groen, zeeën van ruimte en geen voetpaden of mensen op straat te bekennen. Her en der een hamburger tent met live blues muziek. Geheel passend bij het ritme van de stad. De versnelling schakelde terug van 5 naar 2. De moeheid was toegeslagen toen we na een week rennen en slaaptekort in Mississippi aankwamen. Die slaap is inmiddels ingehaald. Maar genoeg daarover..

Ook in Mississippi ging ik op zoek naar het antwoord op de vraag hoe sterk de loyaliteit is van minderheidsgroepen aan de Amerikaanse identiteit. Echter, het gebruik van de term 'migrantengroepen' ligt lastig, want iedereen is migrant in de VS. Een groot deel is hier gedwongen als slaaf heen gehaald en uitgebuit. Dus je kunt niet spreken van migrantengroepen. Over minderheidsgroepen spreken is ook lastig omdat de twee grootste 'minority'groups inmiddels de grote meerderheid vormen. En over wie hebben we het dan? In Jackson Mississippi heb ik me laten vertellen dat het om onderdrukking van 'kleurlingen' gaat of dat nou bruin, zwart of geel is, door blanken. Om gelijke rechten en dezelfde vrijheden te verwerven als blanken, hebben mensen hun leven op moeten offeren in Mississippi. En dat is voelbaar...

 We spraken twee veteranen, Hollis Watkins en Flonzie Brown, die een eed hebben afgelegd aan dr. Martin Luther King om zich te blijven inzetten voor burgerrechten. Zij zetten zich toen in voor het recht om te mogen stemmen. Om te kunnen stemmen moest je een toelatingstest doen. Ze kregen vragen als: hoeveel bubbels zitten er op een zeepje. De blanken wisten het antwoord, de zwarten uiteraard niet en mochten niet stemmen. Je voelde in hun stem en houding letterlijk hoe zwaar de strijd was die zij hebben geleverd om gelijke rechten voor 'zwarte' Amerikanen te verkrijgen. Maar straalden tegelijkertijd ook een enorme strijdvaardigheid en positiviteit uit. Ook spraken we de eerste zwarte burgemeester van Mississippi over zijn strubbelingen om deze positie te verwerven en hoe hij met de Ku Klux Klan te maken kreeg. Een bezoek aan het huis van Medgar Evers, een van de belangrijke burgerrechtenactivisten, die daar in 1963 neergeschoten werd onder het oog van zijn vrouw en kinderen, visualiseerde de onderdrukking nog meer. Er is mede door hen sinds 1963 veel vooruitgang geboekt. Dat ze dit voor elkaar kregen, komt naar eigen zeggen doordat ze zich organiseerden, coalities met elkaar aangingen en ervoor zorgden dat ze aan de tafel kwamen te zitten waar ze invloed konden hebben, de politiek.

 Inmiddels kan iedereen stemmen en mag een iedereen elk soort onderwijs genieten. Er zijn zelfs 'zwarte' universiteiten' en 'zwarte' kranten. Dat is iets bijzonders in mijn ogen. Waar in Nederland etnische groepen vooral aansluiten bij de meerderheid en geen eigen media ontwikkelen of dit vanuit een multicultureel perspectief doen, is het in de VS de normaalste zaak om voor de eigen achterban media te ontwikkelen die hun geluid laten horen. Zo zijn er voor iedere etnische groep tal van kranten, magazines en tv-zenders. De krant 'Jackson advocate' stelt dat de afro-Amerikanen zich niet herkennen in de mainstream kranten en er behoefte is aan het afro-Amerikaanse geluid en representativiteit. De behoefte aan deze krant kan opgemaakt worden uit het feit dat de oplage 20.000 per week is.

Dat er nog een lange weg te gaan is naar cohesie, solidariteit en gelijke kansen, blijkt uit het feit dat ondanks dat de Afro-Amerikaanse gemeenschap 46% van de totale bevolking van Mississippi uitmaakt, de gouverneur een blanke is en moeite heeft met het feit dat er een zwarte president aan de macht is. Dat blijkt ook uit de segregatie in de stad. Er zijn wijken voor zwarten en wijken voor blanken. Als een zwarte Amerikaan in een witte wijk gespot wordt, wordt hij aangehouden. Ook blijkt dat uit de hogere werkloosheid onder afro-amerikanen, de hogere armoedecijfers, de lage opkomst bij verkiezingen en uit het feit dat bijna alle vastgoed en grond in eigendom is van blanken. Desondanks heb ik me ook in Mississippi laten vertellen dat iedereen zich identificeert met de Amerikaanse identiteit en er loyaal aan is. En dat gaat prima samen met hun Afro-Amerikaanse achtergrond, ondanks het feit dat de blanken die meer macht hebben, een onderscheid maken op grond van huidskleur. Op de vraag waarom ze dat zo voelen, wordt geantwoord: 'just because we are part of America. We don't have another country'. Interessant. Dat smaakt naar meer onderzoek, onder andere etnische groepen. The next stop is Los Angeles. Californië is DE staat van migratie waar veel groepen samenleven, waaronder een grote Latino en Koreaanse gemeenschap. Ik ben benieuwd wat Los Angeles aan nieuwe inzichten geeft. En oh ja... De soul food was heeeerlijk!...